1983 жылы В.Ф.Зайберттің жетекшілігімен болған Солтүстік Қазақстан археологиялық экспедициясы "Ботай" қонысында біздің дәуірімізге дейінгі IV-III мыңжылдықтарға жататын бірегей жәдігерді - трепанация іздері бар адамның бас сүйегін тапты. Зертханалық зерттеулер бас сүйек 11 жасар гермафродит балаға тиесілі екенін көрсетті. Бас сүйектің түпнұсқасы қазір Солтүстік Қазақстан облыстық тарихи-өлкетану музейінде сақтаулы. Суретші-реставратор Ю.Б. Тихонов артефакт негізінде бас сүйектің көшірмесін жасады.

«Атқа міну мәдениеті – дала өркениетінің мұрасы» көшпелі көрмесін ұйымдастыру аясында 2021 жылғы 25 қазан күні  "Ботай" мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының қызметкерлері "Ақыртас" сәулет-археологиялық кешенін тамашалады.

18 қазан – Рухани келісім күні. Бұл күн Қазақстанда дүниежүзілік деңгейдегі теңдессіз оқиға – рухани келісімнің алғашқы әлемдік конгресі өткен 1992 жылдан бастау алады.

Алматыда барлық діндердің өкілдері, белгілі ғалымдар мен мәдениет қайраткерлері бас қосып, манифест қабылдап, 18 қазанды Рухани келісім күні деп жариялауға шақырды.

ҚР МСМ қаржыландыратын «Ботай қонысында археологиялық ғылыми -эксперименттік зерттеулер және қамтамасыз ету жүйелерін, ботай мәдениеті иегерлерінің дүинетамдық-киелі контекстерін модельдеу» тақырыбындағы ғылыми-зерттеу бағдарламасын іске асыру бойынша тапсырмалар шеңберінде, «Ботай» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының ғылыми қызметкерлері Қостанай облысы аумағында археологиялық барлау жұмыстарын жүргізді.