Бүгін, 2022 жылдың  2 қараша күні «Ботай» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығы» ZOOM платформасы  арқылы онлайн режимінде 25-қазан Республика күніне арналған «Тәуелсіз Қазақстанның көне тарихы» атты республикалық семинар өткізді.

Семинардың мақсаты – Қазақстанның көне тарихы мен  қазіргі заман тарихының негізгі тарихи кезеңдері туралы шынайы, толық білім беру; мемлекеттіліктің қалыптасуы мен дамуы, тарихи-мәдени үдерістердің үздіксіздігі мен сабақтастығына білім алушылардың назарын аудару.

Аталмыш іс-шараға отандық тарихшылар, республикалық және облыстық деңгейдегі музейлердің ғылыми қызметкерлер қатысып, Қазақстанның көне тарихы туралы баяндамалар ұсынылды.

Бүгін, 2022 жылғы 28 қазанда «Болашақ Сарай» балалар мен жасөспірімдер сарайында Ш.Уалиханов атындағы Көкшетау университетінің құрылғанына 60 жыл толуын мерекелеу аясында Ботай мәдениетінің құнды жәдігерлерінің көрмесі көрсетілді. Шара қонақтары мен қатысушыларының назарына "Ботай қонысындағы археологиялық ғылыми-эксперименттік зерттеулер және Ботай мәдениетін жеткізушілердің өмір салтын қолдау жүйелері мен идеялық және қасиетті контексттерін модельдеу» ғылыми жобасы ұсынылды.Жоба 2021-2023 жылдар аралығында жүзеге асырылады.Жоба аясында Ботай қонысында, Красный Яр, Васильковка ескерткіштерінде археологиялық зерттеулер жүргізілді. Сонымен қатар, тәжірибелік-эксперименттік Ботай тұрғын үйінің ішкі және сыртқы көрінісі үлгіленіп, кейін безендіріліп, «Ботай адамның өмір салты мен дүниетанымы» монографиясы жарыққа шығуы дайындалуда.
Археологиялық зерттеулердің ғылыми және практикалық маңызы зор болды, оның барысында 9000 экспонат ашылды. 2021-2022 жылдары Ақмола, Қарағанды, Қостанай, Павлодар облыстарының аумағындағы Ботай мәдениетінің 20 ескерткіші жүйеленіп, ғылыми айналымға енгізілді. Кең көлемді остеологиялық, шақпақтас, керамикалық материалдар жиналды - жәдігерлердің бір бөлігі бүгінгі көрмеде көрсетілді. Сондай-ақ, көне Ботай мәдениетінің интерактивті элементі қыш ыдыс жасау шеберлік сабағының бір түрі көрсетілді.
Көрме жұмысымен және ғылыми жобалармен Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбек, ҚР Парламентінің депутаттары, ғалымдар мен қоғам өкілдері танысты.
Ботай мәдениеті көрмеге келушілердің қызығушылығын тудырды

2022 жылдың 27-29 қазан күндері аралығында  Ұлытау облысы, Жезқазған қаласында С.Қожамқұлов атындағы Жезқазған қазақ музыкалық-драма театрында «Ұлытау» ұлттық тарихи-мәдени және табиғи музей-қорығы ұйымдастыруымен «Алтын Орданың  тарихи-мәдени мұрасы» атты халықаралық ғылыми-тәжірбиелік конференция ұйымдастырылды.

Аталмыш іс-шараға еліміздің түкпір-түкпірінен келген  делегаттар және де Түркия, Ресей, Қырғызстан, Финляндия, Украина  мемлекеттерінің ғалымдары мен профессорларының қатысуымен өтті.  Сондай-ақ іс-шараға «Ботай» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының директоры Қуаныш Ғибадатұлы Шақшақов және «Ботай» мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығының ғылыми қызметкері  Руслан Ерланұлы Хайргельдинов қатысты.

Конференция ҚР Мәдениет және спорт министрі Абаев Дәурен Әскербекұлының сөз сөйлеуімен басталды.

 Конференцияның мақсаты-Алтын Орданың  материалдық және материалдық емес мұраларымен таныстыру,сақтау және насихаттау,ескерткіштерді сақтауды жақсарту бойынша шаралар әзірлеу, соның ішінде Қазақстанның халықаралық иминджін қалыптастыратын туризмді дамыту.

Құрметті оқырмандар мен Ботай музей-қорығы парақшасының қонақтары үшін жақсы жаңалық! 2022 жылдың қыркүйегінде Ботай қонысындағы (Солтүстік Қазақстан облысы, Никольское ауылының маңында) ежелгі ботай тұрғын үй құрылысы ғылыми бағытта қалпына келтіру бойынша басталған жұмыстары аяқталды. Осы жобаны ұйымдастырып, қолдау көрсеткен Қазақстан Республикасы Мәдениет және спорт министрлігі Мәдениет комитетіне алғыс айтамыз.
Бұл тұрғын үйлердің ерекшелігі 2022 жылы далалық археологиялық қазба жұмыстарының орнында жүргізілгені. Тұрғын үйлер терең жабылған өткел арқылы жалғасады (қыста көне Ботай адамдарының ыңғайлы қозғалуы үшін). Әр үйдің ортасында ботайлықтар қыш күйіп, ас әзірлеп, жылынатын ошақ бар. Тұрғын үйлердің іші жабайы дала жылқысын қолға үйретудің (үйге айналдырудың) белгісі ретінде жылқының бас сүйектерімен безендірілген.
Сапалы түрде жүргізілген қайта құру үшін, айтылған ұсыныстарды ескере отырып «Қазқайтажаңарту» ШЖҚ РМҚК Батыс Қазақстан облысы бойынша филиалына алғысымызды білдіреміз.
Біздің жазбаларымызда бұрын айтылғандай, 2022 жылы тұрғын үйлерді құрудың ерекшелігі - ғылыми бағытта, алдыңғы зерттеулерді ескере отырып, қазба жұмыстары жүргізілген жерде. «Қазқайтажаңарту» РМҚК мамандары ботайлықтардың сәулет дәстүрін, технологиясы негізінде – бөрене, саз балшықты пайдалануын ескерді. Қазіргі шеберлер түпнұсқаға жақындауға ұмтылды.
Мемлекеттік органдар мен ғылыми қауымдастықта Ботай қонысын сапалы музейлеу, оның айналасында қажетті инфрақұрылымды құруды көздеп отыр.
Келесі бағыт – Ботай мәдениетінің ескерткіштерін ЮНЕСКО-ның дүниежүзілік мұрасына енгізуге ұсыну, ұлттық экотуризмді дамыту.
Сондықтан ғылыми негізде жасалған Ботай мәдениетінің баспаналары алғашқы маңызды қадамдардың бірі болып табылады. Ашық аспан астындағы музей ежелгі Ботай халқының тұрмысы, тұрмыс-салты тарихи-мәдени қорыққа келушілерді де, балаларды да, ересектерді де қызықтырады деп ойлаймыз. Осыған орай, жобаның барлық ұйымдастырушылары мен қатысушыларына тағы да алғысымызды білдіреміз